Pieśń ukraińska jest bezdenną duszą narodu ukraińskiego
-O. Dowżenko
Pieśń ukraińska jest częścią życia duchowego każdego Ukraińca, śpiewanie nie opuszcza mieszkańca Ukrainy ani w chwilach radości, ani w momentach smutku, ten stan trwa od dzieciństwa do starości. Z pieśnią na ustach Ukraińcy obchodzą święta, nie obejdą się bez niej obrzędy ludowe i oczywiście, z pieśnią na ustach świętują swoje zwycięstwa nad wrogiem.
W rzeczywistości piosenka towarzyszy każdemu Ukraińcowi przez całe jego życie. Zaczyna się ta przygoda z pieśnią już podczas słuchania lekkich i czułych kołysanek mamy, piosenka wyraża radość i smutek w różnych momentach życia, pociesza podczas rozłąki, towarzyszy w dniu ślubu, rzewnie nuci ją płacząc człowiek żegnający się z rodziną i przyjaciółmi.
Pieśni to cudowne perełki, które Ukraińcy odziedziczyli po przodkach. W tych pieśniach opowiada się cała piękna, ale i przerażająca historia ludu ukraińskiego. Walka z Turkami i Tatarami, heroiczne czasy Kozaków, czasy pańszczyzny i służby wojskowej, przesiedlenia do innych krajów – wszystko to znajduje odzwierciedlenie w tutejszych pieśniach.
Pieśń ludowa rozpościera się nad Ukrainą jak szerokie i rozległe ukraińskie stepy, dźwięczy nad uchem, jak czyste górskie rzeki, jest tak delikatna, jak łagodny, ciepły wiatr i tak melodyjna, jak ojczysty język. Cierpienia i szczęście najmocniejsze emocje i porywy serca - wszystkie najtrudniejsze, najsubtelniejsze i najgłębsze uczucia - znajdują odzwierciedlenie w piosence. Żaden naród na świecie nie ma tak dużo pieśni ludowych, jak Ukraińcy.
Piękne ukraińskie melodie od dawna fascynują słuchaczy. Najsłynniejsi kompozytorzy świata, m.in. L. van Beethoven, J.S. Bach, F. Liszt i wielu innych, zapożyczali do swoich utworów motywy ukraińskie. Ukraiński dyrygent chóralny i kompozytor O. Koshyts słusznie napisał: „Piosenka ukraińska zawsze spotykała się nie tylko ze zdumieniem, ale także dosłownie pewnego rodzaju religijnym podziwem najbardziej wymagających i surowych krytyków na całym świecie.”
Pieśń ludowa jest więc częścią życia duchowego ukraińskiego narodu i żywym przejawem jego talentu. Dzieje się tak od niepamiętnych czasów, gdy pieśń była integralną częścią życia narodu ukraińskiego. Siew, żniwa, narodziny dziecka, utrata bliskiej osoby, wszystkie święta, a nawet wojna były okazją i pretekstem do śpiewania. Śpiewem opowiadano zawsze o wszystkim, co było bliskie sercom, wyrażając w ten sposób myśli i duchowe przesłania. Wśród ludu ukraińskiego znana jest następująca przypowieść:
Kiedyś Bóg postanowił obdarzyć talentami wszystkie narody. Francuzi wybrali elegancję i piękno, Węgrzy - umiłowanie zarządzania, Niemcy - dyscyplinę i porządek, Włosi otrzymali talent do muzyki. A gdy Pan wstał z tronu, ujrzał w kącie płaczącą dziewczynę. „Kim jesteś? Dlaczego płaczesz?” zapytał. „Jestem Ukrainą i płaczę, bo moja ziemia jęczy od przelanej krwi i pożarów. Moi synowie w obcym kraju ciężko pracują, wrogowie szydzą z wdów i sierot, w ich domu nie ma prawdy ani wolności.” ”Dlaczego zatem nie przyszłaś do mnie wcześniej? Rozdałem wszystkie talenty. Jak mogę ci pomóc?” Dziewczyna już chciała odejść, ale Bóg ją nagle powstrzymał. „Masz zatem nieoceniony dar, który podziwi cały świat. Jest to piosenka.” Dziewczyna-Ukraina wzięła dar Boży i mocno przycisnęła go do serca. Pokłoniła się nisko Panu i zaśpiewała pieśń ludowi.
Od tej pory pieśń ukraińska jest znana na całym świecie.
Fundusz Ukrainy w UNESCO liczy około 15 tysięcy dzieł i jest największym zbiorem pieśni międzynarodowej organizacji. Ukraińska piosenka po raz pierwszy zabrzmiała poza Ziemią. Stało się to podczas lotu kosmonautów Andrieja Nikołajewa i Pawła Popowicza w 1962 roku. Paweł Popowicz właściwie śpiewał w całej przestrzeni: Patrzę w niebo i myślę – dlaczego nie jestem sokołem, dlaczego nie latam.
Najbardziej znaną kolędą na świecie jest ukraiński Szczedryk. „Szchedryk” to melodia, którą Ukraina dała światu na Boże Narodzenie. Bez tej pieśni, a także bez choinki, nie sposób wyobrazić sobie obchodów Bożego Narodzenia, nie tylko na Ukrainie, ale nawet daleko poza jej granicami. W Anglii „Szchedryk” nazywany jest „serenadą noworoczną”, w Ameryce Łacińskiej „pieśnią wielkiego uroku” i „pieśnią wzburzonego morza”, a w Kanadzie „nowo odkrytym sfinksem”. Cały muzyczny świat uznał „Szchedryka” za pieśń XX wieku. Geniusz kompozycji Mykoły Leontowycza „Szchedryk” polega na tym, że przy pomocy zaledwie trzech nut i czterech dźwięków udało mu się rozsławić prostą piosenkę ukraińską, która weszła do kanonu światowej muzyki.
Ołeksandr Dowżenko, ukraiński reżyser, napisał kiedyś: Ludzie, którzy byli pozbawieni wielu możliwości, w krwawej walce przelali swoją duszę, swój poetycki geniusz w jedyne, co mogli – w pieśń, w nieśmiertelną ukraińską pieśń ludową. Pieśń ukraińska jest bezdenną duszą narodu ukraińskiego, jest jego chwałą.
Erika Novikova
Comments