top of page

Tramwaje i autobusy warszawskie

Tramwaje i autobusy w stolicy Polski są jednym ześrodków transportu miejskiego.W 2019 roku cały ZTM w Warszawie przewiózł 1 200 000 000 pasażerów, z czego autobusy zrealizowały ponad 600 mln przejazdów (prawie 50%), natomiast tramwaje – ponad 300 mln (prawie 25%).

Jak widać, autobusy są najpopularniejszym środkiem transportu wśród Warszawiaków (metro przewiozło tylko 241 mln pasażerów, a SKM, KM i WKD jeszcze mniej).


Grafika 1. Autobus elektryczny marki Solaris na linii 503 w stronę Natolin PŁN.

Autobusy Warszawskie MZA

Miejskie Zakłady Autobusowe w Warszawie (MZA)tospółka, która zajmuje się stołecznymi autobusami. W Warszawie autobusem miejskim można dojechać prawie wszędzie, mamy ponad 300 linii!

Historia MZA

Powstanie pierwszych linii autobusowych w stolicy sięga 1920 r., kiedy to autobusy służyły do przewozu wojska. W 1921 r. powstały pierwsze 3 linie autobusowe, ale prawdziwy rozkwit warszawskie autobusy osiągnęły pod koniec XX wieku, gdy otwarto wiele nowych połączeń oraz została zbudowana wielka zajezdnia przy ulicy Łazienkowskiej.

Podczas Drugiej Wojny Światowej zakład posiadał 180 autobusów. Niestety, 28 września 1939 r., po wybuchu wojny, wszystkie linie zostały zawieszone. 3 października 1939 r. ruch autobusowy został wznowiony na linii Plac Teatralny – Plac Zbawiciela. Następnie, w ciągu paru dni zostały uruchomione kolejne linie, ale 3 listopada 1939 r. ruch autobusów został wstrzymany z powodu braku benzyny. Dopiero 18 lutego 1940 r. jedna linia została wznowiona.

Po Drugiej Wojnie zaszło wiele zmian w MZK (Miejskich ZakładachKomunikacyjnych). W kwietniu 1945 r. ruch autobusowy został wznowiony, uruchomiono wtedy jedną linię kursującą od ul. Targowej do pl. Narutowicza cztery razy dziennie w obie strony. W 1946 r. Warszawa otrzymała dwupiętrowe autobusy marki Titan, które jeździły do 1948 r. W 1951 r. po ulicach Warszawy zaczął kursować węgierski Ikarus. Polski Jelcz zaczął jeździć po Warszawie w 1962 r.

Do dziś wiele zajezdni autobusowych się otwierało i zamykało. Ciekawe są losy niektórych zajezdni (np. Zajezdnia Chełmska istniała tylko do pewnego momentu, działała w latach1969-2006).

W 1964 r. zostały wprowadzone kasowniki biletów i zlikwidowano zawód konduktora. W 1974 r. autobusy po raz pierwszy przewiozły więcej pasażerów, niż tramwaje.


Grafika 2. Przegubowy autobus Ikarus na linii 520

MZA teraz

MZA cały czas się rozwija i otwiera nowe linie autobusowe, co jednak wzbudza mniejsze zainteresowanie, niż otwarcie nowej linii tramwajowej lub metra. W styczniu została otwarta nowa pętla autobusowa na Powązkach (ul. Jana Ostroroga). Trasy kończą na niej linie: 106 i 136. Znajduje się na niej stacja ładowania akumulatorów autobusów elektrycznych.

Jak pisałem, w Warszawie działa obecnie 303 linii, w tym1 linie zwykłe, 27 linii pośpiesznych, 42 nocne oraz 92 strefowe. Zdarzają się też linie tymczasowe, np. nr 100, która jeździ tylko w okresie letnim. Jest 5149 przystanków autobusowych w Warszawie i poza Warszawą (w gminach podwarszawskich)


Wytłumaczenie pojęć:

Linia zwykła –linia, która zatrzymuje się na większości przystanków (choć zdarzają się przystanki na żądanie).

Linia pośpieszna –linia, na której większość przystanków jest na żądanie, a na niektórych nigdy się nie zatrzymuje.

Linia nocna –linia, która jeździ w nocy i każdy przystanek jest na żądanie.

Linia strefowa –linia, która jeździ szczególnie po gminach lub dalekich przedmieściach Warszawy, np. Wawer.

Przystanek na żądanie – w skrócie NŻ, jest to przystanek, na którym autobus zatrzymuje się na sygnał pasażera. W autobusie starczy kliknąć przycisk, a na przystanku pomachać do kierowcy.

Stan posiadania MZA - tabor

W taborze są:90 autobusów marki Autosan, 246 autobusów marki MAN, 194 autobusów marki Mercedes, 1049 autobusów marki Solaris, 147 autobusów marki Solbus, 12 autobusów Ursus i 34 autobusów marki Otokar.

Razem w całym taborze jest: 1772 autobusów

Zajezdnie MZA

Obecnie w Warszawie jest pięć zajezdni: Zajezdnia R-1 „Woronicza”, Zajezdnia R-2 „Kleszczowa”, Zajezdnia R-3 „Ostrobramska”, Zajezdnia R-4 „Stalowa”, Zajezdnia R-5 „Redutowa”.


Grafika 3. Autobusy stojące na pętli Dw. Centralny.

Tramwaj, czyli alternatywa metra

Tramwaje są drugim najpopularniejszym środkiem transportu w stolicy, są mniej popularne od autobusów, ponieważ nie ma aż takiej dużej ilości tras, co linii autobusowych. Natomiast wiele inwestycji np. Tramwaj do Wilanowa, pomagaja w rozwoju transportu podobnego do metra, tylko że naziemnego.


Historia tramwajów warszawskich

Historia tramwajów w Warszawie sięga aż do 1866 r. była to trasa 6 km od Dworca Wiedeńskiego (teraz Dworzec Wileński) do Dworca Petersburskiego (teraz Dworzec Wschodni). Linia była prowadzona za pomocą tramwajów konnych. W latach 70 XXI wieku ratusz postanowił zrobić swoje własne linie tramwajowe i w 1881 r. wszystko zostało oddane spółce belgijskiej. 18 października 1881 r. została otworzona pierwsza linia, która była jednotorowa, miesiąc później rozbudowano linie o kolejne odcinki. Pod koniec 1883 r. sieć tramwajowa miała długość 22 km i 80 tramwajów obsługiwało 11 linii. W 1889 r. cała sieć tramwajowa miała długość 30 km i 234 tramwajów obsługiwało 17 linii. Po czym trasy jak i tramwaje zostały wykupione przez miasto i zostały przekazane prywatnej spółce założonej przez arystokratów.

7 lutego 1908 r. otworzono Elektrownię Tramwajów Miejskich, a 26 marca 1908 r. na trasę od pl. Krasińskiego do pl. Unii Lubelskiej wyruszył pierwszy elektryczny tramwaj.

Po WWII wiele torów jak i tramwajów ucierpiało z powodu zniszczeń wojennych, 80% sieci trakcyjnej zostało zburzone. W 1945 r. otworzono linię tramwajową nr. 1. Pod koniec 1945 r. funkcjonowało 11 linii, które były obsługiwane przez 47 wozów spalinowych i 49 doczepnych.

W 1994 r. spółka zmieniła nazwę na Tramwaje Warszawskie (w skrócie TW).


Grafika 4. Tramwaj zabytkowy „Parówka”

Tramwaje Warszawskie obecnie

W 2023 r. są cztery najbardziej popularne inwestycje tramwajowe jakie mają miejsce w tym roku:

Tramwaj do Wilanowa – trasa będzie prowadziła z ul. Puławskiej na ul. Spacerową przez ul. Belwederską i ul. Sobieskiego do Miasteczka Wilanów

Tramwaj na Gagarina – trasa będzie prowadziła z ul. Spacerowej przez ul. Gagarina do ul. Czerniakowskiej.

Tramwaj na Stegny – będzie to odcinek o długości 800 m - ul. Św. Bonifacego do Pętli Stegny.

Tramwaj na Kasprzaka – trasa będzie prowadziła od ul. Towarowej do skrzyżowania ul. Wolskiej z ul. Kasprzaka.

Oprócz tych inwestycji w planach są jeszcze np.: Tramwaj na Winnice, Tramwaj do Zielonej Białołęki, Tramwaj do Dw. Zachodniego itd. Sieć tramwajów do roku 2050 ma być podobna, a nawet większa niż była przed 1939 r.

Linie tramwajowe

W Warszawie obecnie mamy 23 linie tramwajowe, wszystkie to linie zwykłe.


Grafika 5. tramwaj „Hultaj” na linii 17.

Tabor Tramwajów Warszawskich

W taborze tramwajów są tramwaje wysokopodłogowe i niskopodłogowe.

Tramwaje wysokopodłogowe:

277 tramwajów marki Konstal 105N, 62 tramwaje marki Konstal 105N2K/2000 i 30 tramwajów marki HCP 123N. Razem jest ich 369.

Tramwaje niskopodłogowe:

1 tramwaj marki Konstal 112N, 29 tramwajów marki Konstal 116N,15 tramwajów marki Pesa 120N, 186 tramwajów marki Pesa 120Na,50 tramwajów marki Pesa 128N, 30 tramwajów marki Pesa 134N, 123 tramwaje marki Hyundai Rotem 140N, 141N i 142N. Zaplanowano jeszcze 90 takich.

Ksywki tramwajów:

U-boot (Konstal 116N), Akwarium (Konstal 105N), Hipolit (HCP 123N), Delfin (Konstal 105N2K/2000), Szczeniak (Pesa 134N), Kiosk (Pesa 128N), Swing (Pesa 120Na), Tramicus (Pesa 120N) i Hultaj (Hyundai Rotem 140N).

Zajezdnie tramwajów Warszawskich

W Warszawie mamy 4 zajezdnie: R-1 Wola, R-2 Praga, R-3 Mokotów i R-4 Żoliborz.

Bibliografia:

Oficjalna strona MZA: https://www.mza.waw.pl/

Oficjalna strona Tramwajów Warszawskich: https://tw.waw.pl/


Comments


bottom of page