Sztuka od zawsze wykorzystuje technologię. A sztuka i technologia cały czas się rozwijają. Przez ostatnie sto lat ten rozwój stał się dużo szybszy. Artyści wykorzystywali technologie w sztuce po to, żeby odkrywać nowe obszary, które bez niej były nieosiągalne. W tym artykule postaram się przybliżyć to połączenie na przykładach z przeszłości, teraźniejszości, a nawet wychodząc w przyszłość.
Nowe osiągnięcia nauki zawsze, prędzej czy później, trafiały się do świata sztuki. Czasami nieoczywiste odkrycia ze świata przyrody stawały się bazą sztuki na setki lat. Odkrycie, że z lnu można stworzyć olej, pozornie nie ma znaczenia dla sztuki. A jednak okazało się, że po zmieszaniu go z naturalnymi barwnikami powstaną farby olejne, których do dzisiaj używają malarze. Najlepszym przykładem wykorzystania tego odkrycia są dzieła Vincenta van Gogha. Artyści wprowadzali technologie do świata sztuki już od starożytności. Rzeźbiarze w starożytnej Grecji długo wykorzystywali do tworzenia precyzyjnych dzieł, mieszanek z wody morskiej i minerałów – zmiękczały one kamień, w którym rzeźbili. Rezultaty ich pracy nierzadko możemy podziwiać do dzisiaj.
Fenomenem, który pojawił się stosunkowo niedawno, jest tworzenie sztuki z pomocą sztucznej inteligencji. Programy takie jak Chat GPT lub DALL-E kompletnie zmieniły świat sztuki. Jednak multimodalne modele sztucznej inteligencji nie mogą wymyślić czegoś kompletnie nowego, bazują tylko na tym, co już istnieje. Artyści mogą zatem wykorzystywać te programy jako inspiracje i wsparcie. Ludzie spierają się o to, czy praca stworzona przez AI może zostać uznana za faktyczne dzieło sztuki. Abstrahując od tego pytania, nie można zaprzeczyć, że AI rozpoczęło swoistą rewolucję w świecie artystycznym i nie da się już jej zatrzymać.
Ostatnim wykorzystaniem technologii, o którym chciałbym powiedzieć, jest świat wirtualnej rzeczywistości (VR). Świat „Virtual Reality” jest nowym poziomem doznawania sztuki. VR polega na otoczeniu się ekranami, które dają użytkownikowi poczucie kompletnej immersji, czyli zanurzenia się. Najpopularniejszym sposobem doznania tego świata jest założenie gogli VR takich jak Oculus, Meta Quest czy Apple Vision Pro. Takie “wejście” w sztukę pozwala odczuć wszystko to, co zamierzał zaofiarować nam autor.
Sztuka od zawsze towarzyszy człowiekowi i będzie tak, póki ludzie będą pragnąć wyrażać siebie i odkrywać swoje wnętrze. W przyszłości pojawią się zapewne coraz bardziej wymyślne technologie, które teraz trudno nam sobie wyobrazić. Artyści z pewnością będą je wykorzystywać do znajdowania nowych form ekspresji i doznań, a one będą zachwycać i wzbudzać dyskusje wśród kolejnych pokoleń.
Comments