Czy kino może przewidzieć przyszłość?

Leon Więcław-Borzęcki

Kino to okno na inne światy, które potrafi przenieść nas do wyobrażonych rzeczywistości, a czasem nawet przewidzieć to, co dopiero nadejdzie. Ale czy rzeczywiście kino ma zdolność do precyzyjnego przewidywania przyszłości?

Niektóre filmy science fiction przedstawiały innowacje technologiczne, które z czasem stały się rzeczywistością. Dobrym przykładem jest Powrót do przyszłości II (1989). W filmie tym bohaterowie korzystają z wideorozmów i inteligentnych okularów. Dziś platformy komunikacyjne, takie jak na przykład Zoom oraz urządzenia do korzystania z wirtualnej rzeczywistości są częścią naszej codzienności. Ponadto, choć latające deskorolki z filmu nie istnieją dokładnie w takiej formie, technologia poszła naprzód, tworząc ich zaawansowane elektryczne odpowiedniki.

Innym interesującym przykładem jest film 2001: Odyseja kosmiczna (1968), w którym pojawia się HAL 9000 – sztuczna inteligencja zdolna do interakcji z ludźmi. Obecnie mamy asystentów wirtualnych takich jak Siri czy Alexa, którzy odpowiadają na pytania i wykonują różne zadania. Podobnie w Star Treku (1966) postacie korzystają z urządzeń komunikacyjnych przypominających współczesne telefony komórkowe.

Jednak kino nie zawsze trafnie przewiduje przyszłość. W wielu filmach sprzed lat wyobrażano sobie, że w XXI wieku będziemy mieć latające samochody i kolonie na Marsie. Rzeczywistość wygląda jednak inaczej – pojazdy nadal poruszają się po drogach, a eksploracja Marsa wciąż jest na etapie badań.

Mimo że kino nie jest dziedziną nauk ścisłych, ma ogromny wpływ na technologię i społeczeństwo. Często pomysły pojawiające się na ekranie inspirują naukowców i inżynierów do ich realizacji. Ponadto science fiction skłania nas do refleksji nad przyszłymi wyzwaniami. Filmy takie jak Blade Runner czy Matrix stawiają pytania o rolę sztucznej inteligencji i relacje między ludźmi a technologią.

Kino nie ogranicza się jednak tylko do wizji technologicznych – często przedstawia również przyszłość społeczeństwa. W Igrzyskach śmierci ukazano dystopijny świat, w którym władza jest skupiona w rękach nielicznych, a większość ludzi żyje w biedzie. Z kolei film Ona eksploruje temat emocjonalnych relacji między ludźmi a sztuczną inteligencją, zmuszając nas do zastanowienia się nad wpływem technologii na nasze życie.

Innym istotnym aspektem jest środowisko. Wiele filmów przedstawia ponurą przyszłość, w której Ziemia zmaga się ze skutkami zmian klimatycznych i zanieczyszczenia. Przykłady takie jak Mad Max: Na drodze gniewu czy Wall-E ostrzegają nas przed konsekwencjami zaniedbywania naszej planety i zachęcają do dbania o jej przyszłość.

Kino nie jest magiczną kulą przewidującą przyszłość, ale pozwala nam dostrzec możliwe scenariusze. Przedstawia różne możliwości, pobudza naszą wyobraźnię i skłania do refleksji nad tym, jaki świat chcemy stworzyć. Inspiruje nas do snucia marzeń, a w wielu przypadkach – do ich realizacji.